Prezes NBP do wymiany!
Partia Zieloni krytycznie ocenia mijającą właśnie kadencję prof. Adama Glapińskiego na stanowisku prezesa Narodowego Banku Polskiego. Do listy jego szeroko komentowanych błędnych decyzji strategicznych, merytorycznych i personalnych należy dodać kompletne ignorowanie ryzyka, jakie dla polskiego sektora finansowego niosą zmiany klimatyczne.
Banki centralne na całym świecie już od lat przygotowują strategie dostosowujące działania do wyzwań związanych z katastrofą klimatyczną. W 2017 roku powołana została organizacja Central Banks and Supervisors Network for Greening Financial System, czyli ogólnoświatowa sieć banków centralnych i organów nadzoru mająca na celu wypracowanie i rozpowszechnianie zielonych rozwiązań finansowych oraz przystosowanie gospodarek do nowych, związanych ze zmianami klimatycznymi realiów.
NGFS zrzesza obecnie 114 członków – banki centralne i kluczowe instytucje finansowe z całego świata i 18 obserwatorów (stan na 13 kwietnia 2022). Są wśród nich praktycznie wszystkie banki centralne krajów Unii Europejskiej oraz m.in bank centralny Kanady, Japonii czy Meksyku, a także Europejski Bank Centralny. Polskę w tym gronie reprezentuje jedynie Komisja Nadzoru Finansowego. “Uważamy, że decyzja o nieprzystępowaniu od 5 już lat do tej inicjatywy stanowi realne zagrożenie dla stabilności sektora finansowego w Polsce i dyskredytuje jego prezesa jako osoby stojącej na straży finansów państwa” – podkreśla Przewodniczący Zielonych Przemysław Słowik.
Jak tłumaczy Przewodnicząca Zielonych Urszula Zielińska, uczestnictwo w pracach NGFS dawałoby Polsce realny wpływ na kształtowanie międzynarodowej polityki ekonomicznej. Jest to szczególnie ważne teraz, kiedy Polska toczy walkę z inflacją, której wzrost wiąże się choćby z cenami żywności, na które wpływ mają niestabilne warunki pogodowe (susze, powodzie, huragany). Trudno prowadzić profesjonalny nadzór makroostrożnościowy bez uczestnictwa w pracach i rekomendacjach NGFS; jednym z głównych filarów jej działalności jest analizowanie wpływu zmian klimatycznych na scenariusz makro (np. ceny żywności a inflacja właśnie). To właśnie ignorowanie faktu zmian klimatycznych i ich wpływu na długoterminowe ceny żywności spowodowało niedoszacowanie poziomu inflacji w 2021 roku.
Przemysław Słowik dodaje: “Nie dość, że prezes Glapiński krytykuje politykę klimatyczną UE, to jeszcze powiela słynną «żarówkową» fałszywą narrację, że ceny energii w Polsce są skutkiem jej właśnie. Jeszcze w lutym Glapiński twierdził, że «cierpimy z powodu polityki klimatycznej UE. 60 proc. ceny energii wynika z polityki klimatycznej UE. Uważam tę politykę za błędną, ale co zrobić. Nie można kopać się z koniem. Deszcz pada, to trzeba wziąć parasol»”.
Oddzielnym zagadnieniem jest brak inwestycji rezerw walutowych NBP w zielone aktywa. Według danych w 2021 roku poziom inwestycji kształtował się na niezrozumiałe niskim poziomie 0,5% wartości naszych rezerw walutowych.
Dlatego przed głosowaniem nad kolejną kadencją Adama Glapińskiego na stanowisku szefa NBP Zieloni pytają:
1. Dlaczego NBP unika członkostwa, a zatem działa na niekorzyść polskiego systemu finansowego (a w konsekwencji konkurencyjności międzynarodowej polskiej gospodarki), nie dbając o odpowiednie – równoległe z innymi krajami przygotowanie go do nadchodzących zmian?
2. Jak NBP przygotowuje polski sektor finansowy do wyzwań związanych ze zmianami klimatycznymi?
3. Jaki wpływ ma brak polityki klimatycznej NBP na wzrost cen żywności w Polsce?
